FORT 49¼ "GRĘBAŁÓW"
Obiekt zabytkowy wpisany do rejestru dóbr kultury pod numerem A-801
(zdjęcia z lewej strony - stan w 1988, zdjęcia z prawej strony; stan aktualny )




Krótka historia fortu (poszerzona, odnośnik na dole strony)

Fort 49 ¼ Grębałów, to fort pancerny, zaprojektowany przez nadporucznika Moritza Rittera von Brunnera w 1896r (budowany w latach 1897-98).

Miał bronić traktu Proszowickiego, wschodniego krańca wzgórz Krzesławickich i równiny ciągnącej się w stronę skarpy pradoliny Wisły.

W skład Fortu wchodzą: koszary szyjowe, tradytor oraz kaponiera grodzowa.

W listopadzie 1914 roku fort bronił Twierdzę Kraków przed , 9 Armią Rosyjską Płatona Leczyckiego (XVIII Korpus).

Uzbrojenie:

Grębałów był wyposażony w cztery wieże typu S, z armatami  8 cm PK M.94. Tradytor zaś w cztery 8 cm MSK (armata na lawecie do strzelnicy minimalnej -Minimalschartenkanone)   M.94.


Obsada:
Pół kompanii piechoty (3 oficerów, 112 żołnierzy - a więc wraz z dowódcą kompanii), pododdział artylerii fortecznej - pół kompanii (2 oficerów, 111 żołnierzy), sekcja pionierów (6 żołnierzy). Razem 5 oficerów, 229 szeregowych i podoficerów). Nie przewidywano ekstra etatów dla komendanta i lekarza (wtedy już nie). Dane z marca 1914.





Do 1968 roku fort był  w gestii wojskowej, później pod zarządem miasta;  w 1988 przekazany Ognisku i od tego czasu trwa jego renowacja i przywracanie dawnego blasku.
 Prace renowacyjne częściowo finansowane są ze środków
Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.


Historia fortu 49 1/4 "Grębałów opisana przez Marcina J. Mikulskiego

Makieta armaty M94, wykonana przez Bartłomieja Pawlika

 cesarz Franciszek Józef I
1848-1916 (1830-1916)
cesarzowa Elżbieta
1854-1889 (1837-1889)
Karol I Habsburg-Lotaryński
ostatni cesarz Austro Węgier 1916-1918 (1887-1922)
Zyta Burbon-Parmeńska,
ostatnia cesarzowa Austro Węgier
1916-1918 (1892-1989)



Zimowy stan koszar szyjowych
Fort w zimie



Cesarska parada
a to marsze z czasów CK Austo Węgier:
"Lekka Kawaleria" Fr. von Suppe
Radetzky Marsch
"Czarne konie" - Fr. Kmoch
"My Little Horse"-  Fr. Kmoch
Die Kaiserjäger
Deutschmeister Regiments-Marsch
Ungarns Kinder
Viva Trieste-Marsch
Gott erhalte Franz den Kaiser




Więcej wiadomości na temat Fortu możecie znaleźć na stronach, których linki znajdują się poniżej:


  • Strona o Nowej Hucie - Forty Nowej Huty
  • Strona P.Żmudy i P.Bugla - Twierdza Kraków
  • Strona K. Wilka - STRONGHOLD
  • Forty CK twierdzy Kraków - FORTY CK
  • Słynne forum Austro Węgierskie - kopalnia wiedzy